Voorgenomen bestedingen van congestie-ontvangsten TenneT 2024

TenneT heeft op 31 oktober 2023 de Advance communication on the use of congestion income voor 2024 ingediend. Hierin geeft TenneT de voorgenomen bestedingen van de verwachte congestie-ontvangsten in 2024 aan. In de Advance communication heeft TenneT ook de (verwachte) congestie-ontvangsten en de bestedingen daarvan in 2023 uiteengezet.

Bij het indienen van de Advance communication zijn de gerealiseerde congestie-ontvangsten en de bestedingen daarvan nog niet bekend voor heel 2023. Daarom dient TenneT begin december een update van de Advance communication in bij de ACM. Eind december zal de ACM met een besluit op de voorgenomen bestedingen van de congestie-ontvangsten vaststellen of de voorgenomen bestedingen in 2024 in lijn zijn met de vereisten uit de Europese regelgeving.

Wat zijn de congestie-ontvangsten?

De hoogspanningsnetten in Nederland, Noorwegen, Duitsland, België en Denemarken zijn via interconnectoren met elkaar verbonden. Hierdoor kan elektriciteit grensoverschrijdend verhandeld worden. TenneT beheert deze verbindingen.

Indien de vraag naar capaciteit op een verbinding groter is dan het aanbod, dan wordt deze capaciteit geveild. De ontvangsten van deze veiling moet TenneT apart beheren. Er worden voorwaarden gesteld aan het gebruik van deze ontvangsten. In eerste instantie moeten de ontvangsten worden ingezet om de capaciteit te behouden of te vergroten. Pas wanneer deze doelen gehaald zijn, kan TenneT na goedkeuring van de ACM de opbrengsten inzetten om de transporttarieven te verlagen.

Wat staat er in de Advance communication?

In de Advance communication geeft TenneT aan dat de congestie-ontvangsten voor de verbindingen met Noorwegen en Denemarken in 2023 en 2024 naar verwachting lager zullen zijn dan in 2022. Dit heeft onder andere te maken met de beperkte capaciteit van de NorNed-kabel als gevolg van de verminderde conditie van een deel van deze kabel. TenneT verwacht dat de congestie-ontvangsten voor de verbindingen met Duitsland en België daarentegen aanmerkelijk hoger zullen zijn in 2023, en gaat ervan uit dat de congestie-ontvangsten voor deze verbindingen ook in 2024 relatief hoog zullen blijven in vergelijking met eerdere jaren.

Uit de Advance communication wordt ook duidelijk dat TenneT verwacht dat de kosten voor redispatch op kritieke netwerkelementen tegen eerdere verwachtingen in afnemen van 330 miljoen euro in 2022 naar 250 miljoen euro in 2023 en 229 miljoen euro in 2024. Redispatch wil zeggen dat TenneT de transportvolumes opwaarts of neerwaarts bijstelt, door producenten of afnemers van elektriciteit te vragen meer of minder te produceren of af te nemen. Redispatch kan noodzakelijk zijn om de interconnectiecapaciteit daadwerkelijk beschikbaar te stellen voor grensoverschrijdende handel.

Hoewel de verwachting over de kosten voor redispatch naar beneden is bijgesteld door TenneT, blijft er sprake van een omvangrijke kostenpost – zeker in vergelijking met de kosten voor redispatch in de jaren voor 2021. TenneT gaat ervan uit dat de kosten voor redispatch omvangrijk zullen blijven in de jaren na 2024. Dit komt met name door langdurige periodes van voorziene niet-beschikbaarheid van de kritieke netwerkelementen die nodig zijn om investeringsprojecten uit te voeren.

Naar verwachting zullen de congestie-ontvangsten in 2023 toereikend zijn om de kosten voor redispatch op de kritieke netwerkelementen volledig te dekken. Voor 2024 verwacht TenneT dat er onvoldoende congestie-ontvangsten zijn om de kosten voor redispatch in dat jaar volledig te dekken, maar dat deze kosten toch gedekt kunnen worden met het bedrag aan congestie-ontvangsten uit eerdere jaren dat eind 2023 nog beschikbaar is.

Uiteindelijk verwacht TenneT dat er eind 2024 bijna 39 miljoen euro aan beschikbare congestie-ontvangsten overblijft. Dit bedrag reserveert TenneT om in latere jaren de kosten voor redispatch op kritieke netwerkelementen te kunnen dekken. Een belangrijke kanttekening bij deze verwachtingen is dat zowel de congestie-ontvangsten als de kosten voor redispatch onderhevig zijn aan een hoge mate van onzekerheid.